آیا هنر نیاز روز است؟ آیا هنر متعلق به قشر مرفه است؟ آیا زنگ هنر متعلق به
دروس مهم است یا اصلا آیا هنر در مقابل دروس دیگر مهم نیست؟
پاسخ: نه یک نه بزرگ مقابل این پرسش هاست
امروز هنر جدی ترین و ضروری ترین مساله انسان است
هنر ابزاری فوق العاده آموزش است
حال قطعا شما میپرسید چرا؟ اصلا چرا آموزش کودکان مهم است ؟
همیشه قدم نخست مهم است ، قدمهای درست و محکم در کودکی، راه بزرگسالی را هموار
مینماید
هنر چیست؟
از گذشته هنر و زیبایی با هم گره خورده اند ، اما تعریف جامعی برای هیچ کدام
وجود ندارد .
شناخت هنر و زیبایی در گرو شناخت انسان است ، اگر درمورد انسان بخواهیم
بگوییم دفترها میخواهیم و بسیار جوهرها در راه سیاه کردن این دفترها خشک میشوند و
نهایتا مانند فیلم های تازه رایج شده ته داستان و سناریو با زمیماند و یک علامت
سوال روی ذهنمان بد سنگینی خواهد کرد.
یک داستان دارم که معمولا در هر بحثی جای خود را باز میکند. داستان
خودمان است همان قضیه قدیمی ، میوه ممنوعه
راستی میوه ممنوعه چه بود؟ انگور ، سیب، گندم
مهم نیست ، در کتب و از بزرگان خوانده ام میوه همان بینایی و آگاهی بود.
همین میوه باغ مان را به زمین برهوت تبدیل کرد ،
انسان خودآگاه عصیان گر ، و تاوانش سقوط بود و هبوط اما حالا رفتن در راه حق
اختیار است .
این انسان در طول تاریخ آگاه تر میشود باور کنید کودکانمان از ما آگاه ترند.
و کامو چه خوب گفت که ما غریبه های در غربتیم و باز قلم شیوای دکتر این چنین
نوشته که هنر به این غربت رنگ آشنایی زد ، میگوید امانت خدا به انسان هنر بود
معلوم است کوه و دریا خلاقیت و احساس و آگاهی را نپذیرفتند .
هنر یعنی ساختن آنچه نیست ،آنچه فطری است آنچه در باغ عدن جا مانده.
هنر پنجره ایست به بیرون که از آن جایی را میتوان دید که دسترسی به آن نداریم
و به ما این امید را میدهد که از این چهاردیواری میتوان به آنجا ها رفت.
هنر تسکین دردمندی انسان در غربت است
مولوی از همین درد میگوید
یافت می نشود جسته ایم ما
گفت آنکه یافت می نشود آنم آرزوست
هنر آنچه یافت می نشود را میدهد،آرزوها را
هنر یعنی تاریخ بشریت
آلتامیرا ، لاسکو فرانسه و اسپانیا یا همین لرستان و ایران ، نقاشی غارها 15
هزار سال پیش از میلاد در رفع نیاز یعنی تسخیر شکار یعنی غذا.
امروز رفع نیاز شیدایی انسان است و تسکین دردش هنر است و رجعت به امور فطری
است باور کنید هنر تجلی آفریدگاری انسان است .
جایگاه هنر در اسلام
هنر در اسلام و قران : مستقیم اشاره نشده
به انسانها توصیه شده به فطرت خود رجوع نمایند .
زیبایی از امور فطری است.
اشاره به زیبایی در قران کریم
الذی احسن کل شی خلقه : ( سجده 7) او همان کسی است که هر چه
آفریده نیکو آفرید.
و صورکم فاحسن صورکم ( غافر 64) و شما را صورتگری کرد و صورتتان
را نیکو آفرید.
فتبارک الله احسن الخالقین ( مومنون 14) پس بزرگ است خدایی که
بهترین آفرینندگان است.
هنر یعنی زیبایی البته معیارهای زیبایی و زیباشناختی در گذشته
و حال و در فرهنگ های مختلف هم بحث مفصلی دارد اما یک مثال از زیبایی به نقل از دکتر
الهی قمشه ایی میزنم.
اگر در مقابل یک فرد بی اطلاع از هندسه و یا هنر چندین مستطیل
را قرار دهید به یقین مستطیلی را به عنوان زیباترین انتخاب میکند که دارای اندازه ها
و نسبتهای طلایی است و تقریبا در حد نرمال و متداول زیبایی برای همه قابل درک است اما
مانند هر چیزی در این دنیا نسبی است .
در قران اشاره هایی به تاثیر رنگها در روح و روان نیز شده بنابراین
رنگها از کودکی تا بزرگسالی نقش به سزایی در روح و روان افراد, انتقال مفاهیم و ایجاد
احساسات بازی میکنند
مثال در مورد رنگ قرمز ، زرد ، سفید ..و رنگ الهی صحبت شده
«قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّنْ لَنَا مَا لَوْنُهَا
قَالَ إِنَّهُ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٌ صَفْرَاءُ فَاقِعٌ لَوْنُهَا تَسُرُّ النَّاظِرِينَ»
(بقره/69)؛ «گفتند: «براى ما از پروردگارت بخواه تا روشن بيان كند برايمان كه رنگ آن
(گاو) چگونه است؟» (موسى) گفت كه او میگويد: در حقيقت آن گاوى زرد است كه رنگش يك
دست است كه بينندگان را شاد میىسازد.
ایجاد نشاط رنگ زرد
صِبْغَةَ اللّهِ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللّهِ صِبْغَةً وَنَحْنُ
لَهُ عَابِدُونَ» (بقره/ 138)؛ «رنگ (و نگار) خدايى (بپذيريد)؛ و خوش رنگ (و نگار)
تر از خدا كيست؟ و ما تنها پرستش كنندگان اوييم»
البته بحث در مورد رنگ جلسه ایی کامل میخواهد.
در قران فصاحت و بلاغت وجود دارد و همین آهنگ موزون یکدست کلامی
دلنشین و جذاب ساخته قابل ذکر است که اشعار ساخت بشر یارای مقابله با کلام الله را
ندارد اما انسان همانگونه میکوشد در ادبیات و شعر کلامی یکدست به کار برد تا خواننده
را جذب نماید
این همان هنر است که در کتاب آسمانی امان جاریست
در اسلام هنر با هوشیاری ، فضل ، دانش یکی است
به دشمن نمایم هنر هر چه هست
ز مردی و پیروزی و زور دست
فلاسفه مسلمان چون ابن سینا و فارابی : هنر را با علم
، صناعت، فن معنا کرده اندو این اعتباریست که اسلام به هنر داده است
تا به اینجا خواستم حس درونی شما را تحریک کنم و انگشت روی احساس و امور فطری
بگذارم اما حال میخواهم وارد دنیای استدلال و علم شوم.
خودمانی صحبت کنیم کودک دبستانی بدون اصرار ترانه های بی معنا را حفظ
میشود اما شعر کتاب فارسی برایش غولی است حفظ ناشدنی اما اگر معلم ریتم بدهد تصویر
نشان دهد بازی کند کودک را از پشت صندلی چوبی بیرون بکشد حتما شعر فارسی شیرین
ترین میشود به خدا ما گنجینه ادبیات را در دنیا داریم بس است داستانهای
تراژیک اروپایی را نقل نکنیم, آستین بالا بزنیم سعدی و مولوی را با تصاویر و دنیای
مدرن کودکانمان پیوند بزنیم .
ادامه دارد.
گردآورنده : نسیم غفاری
لطفا بدون ذکر نام گردآورنده و منبع کپی نفرمایید .
برچسب:هنر#آموزش#هنرمند#آموزشگاه#خلاقیت#خلاق#هوش#آکادمیک#تکنیک#نقاشی#مقاله